AXIT AMIN (AMINO ACID) THIẾT YẾU VÀ NHỮNG GÌ BẠN CẦN BIẾT VỀ NÓ
Axit amin thiết yếu là cụm từ mà chúng ta rất hay nghe nhắc tới nhưng có lẽ có rất ít người hiểu rõ về nó. Axit amin là gì ? Tại sao có loại axit amin thiết yếu, có loại thì không thiết yếu? Bài viết này sẽ giải đáp cho bạn những thắc mắc trên nhé.
Đầu tiên chúng ta đi vào định nghĩa về axit amin .
Axit amin là thành phần giúp cấu thành nên protein, đóng nhiều vai trò quan trọng trong cơ thể của bạn. Chúng cần thiết cho các quá trình quan trọng như xây dựng nên protein,giúp tổng hợp nên những loại nội tiết tố và các chất dẫn truyền thần kinh để hỗ trợ cho các quá trình sinh hóa trong cơ thể. Một số axit amin cũng có thể được dùng ở dạng bổ sung để tăng cường hiệu suất vận động thể chất hoặc cải thiện tâm trạng một cách tự nhiên.
Axit amin được phân loại bao gồm : thiết yếu, thiết yếu có điều kiện và không thiết yếu
Vậy Axit amin thiết yếu là gì ?
Axit amin là hợp chất hữu cơ được cấu thành từ các nguyên tố Nitơ (N), Carbon ( C) và Oxy (O) cùng một vài nguyên tố khác tham gia vào nhóm thế của nó.
Cơ thể của bạn cần 20 loại axit amin khác nhau để phát triển và hoạt động bình thường. Mặc dù tất cả 20 loại trên đều quan trọng với sức khỏe của bạn nhưng chỉ có 9 axit amin được phân loại là thiết yếu. Không giống như các axit amin không thiết yếu, các axit amin thiết yếu được cho là thiết yếu là vì cơ thể của bạn không tự tổng hợp được chúng mà chỉ có thể nạp chúng vào cơ thể thông qua chế độ ăn uống. Khi bạn ăn thịt , các protein từ thịt được phân nhỏ thành các mảnh axit amin riêng lẻ, sau đó nó được hấp thu từ thành ruột vào máu, tới các cơ quan để thực hiện các chức năng khác nhau như xây dựng cơ bắp và điều chỉnh chức năng miễn dịch.
Ngoài axit amin thiết yếu, chúng ta cũng nên đề cập tới khái niệm axit amin thiết yếu có điều kiện. Có một số loại axit amin không thiết yếu được phân loại là thiết yếu có điều kiện, có nghĩa là chúng sẽ là cần thiết trong một số trường hợp cụ thể như bệnh tật hoặc căng thẳng.
Ví dư như axit amin Arginine được coi là không thiết yếu, nhưng khi bạn mắc bệnh ung thư chẳng hạn, bản thân bạn sẽ không thể sản xuất đủ Arginine để đáp ứng nhu cầu của cơ thể. Vì vậy trong một số trường hợp nhất định,bạn cần phải bổ sung các axit amin không thiết yếu thông qua chế độ ăn uống hoặc dùng các TPCN.
Vai trò của 9 loại axit amin thiết yếu trong cơ thể
Chín axit amin thiết yếu thực hiện nhiều chức năng quan trọng trong cơ thể bạn, cụ thể là :
- Phenylalanine: Vì là tiền chất của các chất dẫn truyền thần kinh như tyrosine, dopamine, epinephrine và norepinephrine. Phenylalanine là một thành phần không thể thiếu để xây dựng và tạo chức năng cho protein, enzyme . Ngoài ra còn giúp tạo ra các axit amin khác
- Valine: là 1 trong 3 axit amin chuỗi nhánh,trong cấu trúc có một chuỗi phân nhánh về một phía. Valine giúp kích thích tăng trưởng, tái tạo cơ bắp và tham gia vào quá trình sản xuất năng lượng cho cơ thể.
- Threonine: Thành phần chính tạo nên các protein cấu trúc quan trọng của da và mô liên kết như collagen và elastin. Threonine cũng có tác dụng trong chuyển hóa chất béo và tham gia vào chức năng miễn dịch.
- Tryptophan: là loại axit amin có tác dụng duy trì cân bằng lượng nitơ cho cơ thể. Nó còn là tiền chất của serotonin, một chất dẫn truyền thần kinh điều chỉnh cảm giác thèm ăn, cơn buồn ngủ và trạng thái tâm lý.
- Methionine: Đóng vai trò quan trọng trong chu trình trao đổi chất và giải độc cho cơ thể. Methionine cũng cần thiết cho sự phát triển của mô, sự hấp thụ kẽm, selen và các khoáng chất thiết yếu cho sức khỏe.
- Leucine: Giống như valine, leucine cũng là một axit amin chuỗi nhánh,nó rất quan trọng trong quá trình tổng hợp protein và sửa chữa chức năng cơ bắp.Ngoài ra, Leucine cũng giúp điều chỉnh lượng đường trong máu, kích thích chữa lành vết thương và sản xuất hormone tăng trưởng.
- Isoleucine: là chất cuối cùng trong bộ 3 axit amin chuỗi nhánh, isoleucine liên quan đến chuyển hóa cơ bắp và tập trung nhiều ở mô cơ. Isoleucine có tác dụng quan trọng đối với chức năng miễn dịch, sản xuất huyết sắc tố và điều tiết năng lượng.
- Lysine: đóng vai trò chính trong việc tổng hợp nên protein, sản xuất hormone, enzyme và hấp thu canxi. Lysine cũng tham gia vào quá trình tạo ra năng lượng, thực hiện chức năng miễn dịch, sản xuất collagen và elastin.
- Histidine: là axit amin đc cơ thể sử dụng để sản xuất ra histamine, một chất dẫn truyền thần kinh rất quan trọng trong việc tạo ra phản ứng miễn dịch, chức năng hệ tiêu hóa, hệ sinh dục và chu kỳ giấc ngủ. Histidine cũng là thành phần rất quan trọng để duy trì lớp vỏ myelin, một hàng rào bảo vệ bao quanh các tế bào thần kinh.
Các lợi ích sức khỏe khi bạn bổ sung các axit amin thiết yếu
- Tăng hiệu suất tập thể dục : Ba axit amin thiết yếu chuỗi nhánh được sử dụng rỗng rãi để giảm bớt mệt mỏi, cải thiện thể chất và kích thích phục hồi cơ bắp sau khi luyện tập
- Ngăn ngừa mất cơ : các axit amin thiêt yếu được cho là có khả năng ngăn ngừa sự phân hủy cơ và duy trì khối lượng cơ. Điều này rất tốt cho những bệnh nhân già hoặc những bệnh nhân nằm lâu ngày.
- Giúp thúc đẩy giảm cân : Một số nghiên cứu trên người và động vật đã chứng minh các axit amin thiết yếu chuỗi nhánh có thể có hiệu quả trong việc kích thích giảm cân ( ví dụ như leucin)
Thực phẩm chứa axit amin và hàm lượng khuyến nghị :
- Thịt
- Hải sản
- Gia cầm
- Trứng
- Các sản phẩm từ sữa
- Đậu nành ,hạt quinoa, kiều mạch là những thực phẩm có nguồn gốc thực vật có chứa đầy đủ 9 loại acid amin thiết yếu, giúp chúng trở thành nguồn protein hoàn chỉnh
- Histidine : 14mg
- Isoleucine : 19mg
- Leucine : 42 mg
- Lysine : 38 mg
- Methionine :19mg
- Phenylalanin : 33mg
- Threonine : 20mg
- Thyptophan : 5mg
- Valine : 24mg
Kết luận
Nhận xét
Đăng nhận xét